Ülkemizin iklimini etkileyen faktörler

Bu içerikte ülkemizin iklimini etkileyen faktörlere kısaca yer verilmiştir. Konu hakkında daha kapsamlı bilgiye ulaşabileceğiniz ilgili bağlantı içerik sonundadır.

Ülkemizin iklimini etkileyen faktörler

Ülkemizin iklimini etkileyen faktörler şunlardır:

• Matematik konum
• Hava kütleleri
• Basınç merkezleri
• Çevresindeki büyük kara kütleleri
• Yer şekilleri
• Denize göre konum
• Rüzgarlar
• Bakı

1. Matematik konum (Enlem faktörü)

• Türkiye 36–42 ° Kuzey paralelleri arasındadır. Bu özelliği ile orta kuşakta yer alır.
• Türkiye’nin orta kuşakta yer almasına bağlı olarak dört mevsim belirgin olarak görülür ve eğimli araziler dışında Güneş ışınlarının dik açılarla geldiği yer yoktur.
• Türkiye Akdeniz iklim kuşağında yer alır.
• Türkiye ılıman iklim kuşağında bulunur.
• Türkiye, Kuzey Yarım Küre’de yer almaktadır. Bu nedenle güneyden kuzeye doğru sıcaklık genel olarak azalır.
• Türkiye’de kuzeyden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı yükseltmektedir.

• Türkiye’de dağların güneye bakan yamaçlarının daha sıcak olması (bakı yönü)
• 21 Aralık’ta kış mevsiminin ve 21 Haziran’da yaz mevsiminin başlaması Türkiye’nin bulunduğu matematik konumla ilgilidir.

2. Özel konum

• Çevresinde Yer Alan Denizlerin Etkisi: Kıyı ile iç kesimler arasında iklim farkına neden olur.
• Çevresindeki Kara Kütlelerinin Etkisi: Türkiye’nin çevresinde çok soğuk kara kütleleri (Sibirya, Balkanlar, Doğu Avrupa) ile çok sıcak karalar (Ortadoğu, Arabistan, Afrika) yer alır.
• Yer Şekillerinin Etkisi: Türkiye’de yer şekilleri çeşitlilik gösterir. Bu da iklim çeşidini artırmıştır.
• Yükseltinin Etkisi: Türkiye’de yükselti batıdan doğuya doğru artar. Bu nedenle sıcaklık batıdan doğuya doğru azalır.
• Çevresindeki Basınç Merkezlerinin Etkisi: Kuzey sektörlü gelen basınç sistemleri ülkemizde sıcaklığı düşürücü etki yaparken güney sektörlü gelen basınç sistemleri sıcaklığı artırıcı etki yapar.
• Dağların Uzanışı: Hava kütlelerinin etki alanını belirler.

• Karasallık: Kıyıdan iç kesimlere doğru gidildikçe karasallık ve sıcaklık farkı artar.

Kapsamlı Bilgi Kaynağı: Türkiye’nin iklimini etkileyen faktörler